ต่อใบขับขี่ 2565 ต้องเตรียมอะไรบ้าง เช็กเลย!

ใบขับขี่ หรือใบอนุญาตในการขับขี่ เป็นสิ่งที่จำเป็นมากสำหรับผู้ขับขี่ เพื่อยืนยันว่าเป็นบุคคลที่มีความรู้ ความสามารถในการขับขี่ และได้รับการอนุญาตให้สามารถขับขี่ได้ตามกฎหมายประเภทต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นรถยนต์ รถจักรยานยนต์ หรือรถรับจ้างนั่นเอง ซึ่งหากไม่มี “ใบขับขี่” หรือใบอนุญาตในการขับขี่ ถือว่าเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย มีโทษทางแพ่ง รวมไปถึงเสียสิทธิ์จากการได้รับการคุ้มครองจากประกันภัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับตัวรถด้วย

ซึ่งตามระเบียบทางกฎหมายได้กล่าวว่า ให้ผู้ที่ได้รับสิทธิ์ต้องพกใบอนุญาตติดตัวไว้ตลอดเวลา และสามารถให้เจ้าหน้าที่พนักงานตรวจสอบได้ แต่ถ้าหากใบขับขี่ขาดอายุ มีโทษปรับไม่เกิน 2,000 บาท ตามมาตรา 65 ของ พรบ.รถยนต์ พ.ศ. 2522

การออกใบอนุญาตขับรถ (Driving License) เป็นวิธีการและขั้นตอนสำคัญที่จะสร้างมาตรฐานความปลอดภัย ในการใช้รถใช้ถนน และเป็นมาตรการควบคุมเอกชนมิให้ขับขี่ยานพาหนะตามอำเภอใจ ซึ่งเป็นเงื่อนไขทางกฎหมายในการคัดกรองคุณภาพของผู้ขับขี่ก่อนที่จะให้นำรถออกขับขี่สัญจรไปในท้องถนน

โดยเฉพาะการออกใบอนุญาตขับรถให้แก่บุคคลที่มีคุณสมบัติที่ประสงค์จะขับขี่ยานพาหนะต่าง ๆ ได้แก่ รถจักรยานยนต์ รถยนต์ส่วนบุคคล รวมถึงรถยนต์ชนิดอื่น ๆ ที่มีลักษณะการใช้งานเพื่อประโยชน์ในการให้บริการขนส่งผู้โดยสาร หรือเพื่อประกอบธุรกิจ เช่น รถโดยสารสาธารณะและรถบรรทุกประกอบการขนส่งขนาดใหญ่ เป็นต้น

คำถามที่ 1 : บทลงโทษทางกฎหมาย เรื่อง ไม่มีใบขับขี่ 

ตอบ กฎหมายที่กำหนดบทลงโทษกรณีไม่มีใบอนุญาตขับรถ กำหนดไว้ 2 ฉบับด้วยกัน ได้แก่ พระราชบัญญัติรถยนต์ พ.ศ. 2522 ซึ่งบังคับใช้กับรถยนต์หรือรถจักรยานยนต์ทั่วไป และพระราชบัญญัติการขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 ซึ่งบังคับใช้กับรถบรรทุก หรือรถขนาดใหญ่เพื่อการพาณิชย์โดยมีบทบัญญัติที่เป็นความผิด

ได้แก่ พระราชบัญญัติรถยนต์ พ.ศ. 2522 กำหนดโทษไว้ตามมาตรา 64 “ผู้ใดขับรถโดยไม่ได้รับใบอนุญาตขับรถ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 เดือน หรือปรับไม่เกิน 1,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ”

ในกรณีรถยนต์สาธารณะ ผู้ประกอบการยินยอมให้ผู้ไม่มีใบอนุญาตขับรถยนต์สาธารณะจะมีความผิดตามมาตรา 56 ประกอบมาตรา 60 ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองพันบาท

พระราชบัญญัติการขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 กำหนดโทษไว้ตามมาตรา 151 “ผู้ใดฝ่าฝืน มาตรา 93 วรรคหนึ่ง ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 40,000 บาท แต่ถ้าผู้ฝ่าฝืนปฏิบัติหน้าที่ผู้ขับรถต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 40,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ”

(มาตรา 93 วรรคหนึ่ง ห้ามมิให้ผู้ใดปฏิบัติหน้าที่เป็นผู้ประจำรถ เว้นแต่จะได้รับใบอนุญาตจากนายทะเบียน)

อย่างไรก็ตาม หากเกิดอุบัติเหตุ ขับรถชน หากผู้ขับรถไม่มีใบอนุญาตขับรถ มีการกระทำผิดตามกฏหมาย หรือเกิดอุบัติเหตุที่อาจจะได้รับโทษหรือมีโทษทางอาญา จะต้องดำเนินการพิสูจน์การกระทำผิดตามข้อเท็จจริงเป็นรายกรณี ตามกฎหมายกำหนด รถยนต์ถือว่าเป็นความผิดที่มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 เดือน หรือความผิดลหุโทษ เจ้าพนักงานมีอำนาจในการเปรียบเทียบปรับ ซึ่งกรมการขนส่งทางบกได้กำหนดโทษตามร่างพระราชบัญญัติการขนส่งทางบก

คำถามที่ 2 : ขับรถไม่มีใบขับขี่ หากโดนลงโทษไปครั้งแรก ยังไม่เข็ด กระทำผิดอีก จะเจอโทษอะไร

ตอบ ในกรณีรถยนต์หรือรถจักรยานยนต์ทั่วไป ผู้กระทำผิดซ้ำจะต้องดำเนินการเปรียบเทียบการกระทำความผิด ตามที่ได้กล่าวมาข้างต้น ซึ่งกรมการขนส่งทางบกได้กำหนดโทษตามร่างพระราชบัญญัติการขนส่งทางบกพ.ศ.ขึ้นใหม่ โดยเจ้าพนักงานสอบสวนจะต้องทำสำนวนส่งฟ้องต่อศาลเท่านั้น ซึ่งปัจจุบันร่างพระราชบัญญัติฯ ดังกล่าว อยู่ระหว่างการพิจารณาทบทวนเพื่อนำเข้าสู่กระบวนการร่างกฎหมายต่อไป

ในส่วนรถยนต์สาธารณะหรือรถบรรทุกรับจ้าง หากผู้ประกอบการยังยินยอมให้ผู้ที่ไม่มีใบอนุญาตขับรถปฏิบัติหน้าที่เป็นผู้ขับรถซึ่งเป็นความผิดซ้ำ กรมการขนส่งทางบกสามารถพิจารณาถอนทะเบียนรถสาธาณะดังกล่าวออกการประกอบการขนส่งนั้นได้ทันที และปัจจุบันได้เพิ่มความเข้มข้นมาตรการพักใช้และเพิกถอนใบอนุญาต

คำถามที่ 3 : หากขับรถชนคนเสียชีวิต ไม่ว่าจะเป็นเพราะเหตุสุดวิสัย และเหตุธรรมดา จะเกิดอะไร ผิดกฎหมายอะไร และความผิดฐานไม่มีใบขับขี่ และไม่พกใบขับขี่จะเจอบทลงโทษแบบใดบ้าง อย่างไร

ตอบ ตาม 1 และ 2 กรณีไม่พกพาใบอนุญาตขับรถจะมีความผิดตามพระราชบัญญัติรถยนต์ พ.ศ. 2522 มาตรา 65 “ผู้ใดขับรถเมื่อใบอนุญาตขับรถสิ้นอายุ หรือระหว่างถูกสั่งพักใช้ใบอนุญาตขับรถ หรือถูกเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ หรือถูกยึดใบอนุญาตขับรถ ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 2,000 บาท” และมีความผิดตามพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 31/1 ประกอบกับมาตรา 152 ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 1,000 บาท